Greek Albanian Bulgarian Czech Dutch English Estonian Finnish French German Icelandic Irish Italian Norwegian Portuguese Russian Slovenian Spanish Swedish Turkish
Εφημερίδα ΗΩΣ
Είσοδος μελών



  

Επισκέπτες
Έχουμε 1199 επισκέπτες συνδεδεμένους

Θόδωρος Βλαχτάς ή Βλαχτάσης

Του Κων/νου Παπαδόπουλου

altΤο Νευροκόπι αποτελεί τον κυματοθραύστη και προμαχώνα κατά των προπαγανδιστικών και ενόπλων επιθέσεων των κομιτατζήδων κατά της Προσοτσάνης, αλλά και έναν ακόμη επιπρόσθετο λόγο. Ο Μακεδονικός αγώνας της Προσοτσάνης κατά της επιβουλής ήταν στενά συνδεδεμένος από τους αγωνιστές στο Ζίρνοβο, στο Τσερέσοβο και στη Στάρτσιστα. Στην τελευταία μάλιστα κορυφαίος αγωνιστής υπήρξε ο Θεόδωρος Βλαχτάσης, ο μετέπειτα κάτοικος και γαμπρός στην Προσοτσάνη (ο μπάρμπα Θόδωρος). Ο βλοσυρός, αυλακωμένος στο πρόσωπο και συνοφρυωμένος γέροντας, με τα ανασκουμπωμένα μανίκια, χειμώνα-καλοκαίρι, καφετζής το επάγγελμα. Αυτός ήταν ο άλλοτε στενός συνεργάτης του Μητροπολίτη Θεοδώρητου στις δύσκολες μέρες του Μακεδονικού Αγώνα. Αρχηγός ένοπλης ομάδας ανταρτών, υπήρξε ο φόβος και ο τρόμος των βουλγάρων κομιτατζήδων το 1902-1908.

Ο Γ. Βουλτσιάδης γράφει στο βιβλίο του:

altΉταν το 1898. Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, απόγευμα. Ο χορός των σχισματικών σε ίσιωμα έξω από το προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου είχε "ανάψει" για τα καλά. Ο Γρηγόριος Βλαχτάσης, αδελφός του παππού μου, ελεύθερος τότε και ίσως ερωτευμένος με κάποια κοπέλα σχισματική, μπαίνει στο χορό. Δυο νεαροί σχισματικοί, χωρίς να τον προειδοποιήσουν να εγκαταλείψει το χώρο, ως ανεπιθύμητος, ορμούν με μανία καταπάνω του και αρχίζουν να τον ξυλοκοπούν με παράφορο πάθος. Ήταν ξεκάθαρες οι πραγματικές διαθέσεις τους. Ήθελαν, έτσι, να αποδείξουν την πίστη τους στη Βουλγαρία. Κάποιος ορθόδοξος νέος, μου φαίνεται ο Γιάννης Βλαχτάσης, σύμφωνα με όσα μου έχει διηγηθεί ο παππούς μου, έτρεξε στο σπίτι για να ανακοινώσει το δυσάρεστο μαντάτο. Όπως κατηφόριζε, τρέχοντας, το στενό δρομάκι, σ' ένα καφενείο, που 'χε τραπέζια έξω, βλέπει το Θεόδωρο Βλαχτάση, θείο του και αδελφό του Γρηγόρη να πίνει τον καφέ του. Του λέει: "Πάνω στην εκκλησία οι σχισματικοί δέρνουν το θείο Γρηγόρη. Τρέξε να προλάβεις για να μην το σκοτώσουν". Αφήνει το φλιτζάνι του καφέ μισοαδειασμένο. Αφρίζει από το θυμό του. Δεν έκανε ούτε δύο λεπτά, όταν βρέθηκε στον τόπο του συμβάντος. Βρήκε τον αδελφό του καταγής, σχεδόν αναίσθητο. Ζήτησε να γνωρίσει τους "παλικαράδες", μακελάρηδες. Δεν πρόλαβε καλά καλά να τελειώσει την κουβέντα του, όταν οι δυο σχισματικοί ξεχώρισαν από το πλήθος και κατευθύνθηκαν προς το μέρος του, θρασείς και απειλητικοί. Ο θείος μου όμως δεν τους άφησε κανένα περιθώριο να αντιδράσουν. Με δυο μαχαιριές έριξε το ένα κάτω νεκρό. Ο δεύτερος, πάνω στον πανικό του, τράπηκε σε φυγή. Δεν του χαρίστηκε όμως. Τον κυνήγησε και τον έφτασε στα 200 μέτρα. Η τύχη του Γιάννη Σαμαρά (αυτό ήταν το ονοματεπώνυμο του) ήταν η ίδια με αυτήν του φίλου του. Έπειτα πέταξε το μαχαίρι στα κεραμίδια του σπιτιού του Ιβακίμα Νικόλα. 

Η τουρκική αστυνομία, που στο μεταξύ είχε ειδοποιηθεί, τον συνέλαβε και τον έκλεισε στα κρατητήρια. Την επόμενη ημέρα μεταφέρθηκε στην Προσοτσάνη, όπου παραπέμφθηκε σε τουρκικό δικαστήριο, το οποίο τον καταδίκασε σε 20 χρόνια φυλακή. Οδηγήθηκε στις φυλακές της Ρόδου. Εκεί έμεινε φυλακισμένος τρία περίπου χρόνια. Στις 5 Μαΐου του 1901 δραπέτευσε. Την ακριβή ημερομηνία της δραπέτευσης του τη γνωρίζω από ένα γράμμα του προς τον παππού μου, που βρήκα τυχαία, ανάμεσα σε άλλα χαρτιά, το 1941. Βρέθηκε στα παράλια της Μ. Ασίας, αφού μίσθωσε κάποιον βαρκάρη για να τον αποβιβάσει εκεί. Ταλαιπωρήθηκε ένα μήνα, ώσπου ένα βράδυ του Ιουνίου έφθασε στο χωριό. Ο παππούς μου του έδωσε χρήματα και χωρίς καμία καθυστέρηση έφυγε για το άγνωστο. Κατέληξε στη Βάρνα της Ανατολικής Ρωμυλίας (σήμερα Βουλγαρία). Εκεί άνοιξε καφενείο και δούλευε πολύ καλά. Πάνω στο χρόνο, δεν ξέρω πώς, οι Τούρκοι τον εντόπισαν. Η σύλληψη του ήταν θέμα χρόνου. Τότε ένας πομάκος χωροφύλακας τον ειδοποίησε ότι τον υποπτεύονταν και τον παρότρυνε να εγκαταλείψει τη Βάρνα και να εξαφανιστεί. Πράγματι, έτσι έγινε. Χωρίς δεύτερη κουβέντα, την ίδια στιγμή, εγκαταλείπει τα υπάρχοντα του για να πάρει το δρόμο της επιστροφής. Ύστερα από κακοπάθεια 20 και πλέον ημερών έφθασε στις Σέρρες, χωρίς να κάνει την εμφάνιση του στο χωριό. Περιπλανιόταν για μερικούς μήνες μεταξύ Σερρών και Ανω Νευροκοπίου, για να βρει, τέλος, άσυλο στη μονή Προδρόμου Σερρών, όπου έμεινε κρυμμένος ως το 1903.
Με την έναρξη του ένοπλου Μακεδόνικου Αγώνα, το 1903, εγκαταλείπει το μοναστήρι, για να καταλήξει στην Προσοτσάνη. Εκεί σχηματίζει ένοπλη ομάδα ανταρτών, που ήταν ο φόβος και τρόμος των Βουλγάρων κομιτατζήδων της περιοχής ως το 1908 δηλ. ως τη λήξη του Αγώνα. Δεν επιστρέφει στο χωριό. Εγκαθίσταται μόνιμα στην Προσοτσάνη, όπου και παντρεύεται, σε κάπως, προχωρημένη ηλικία. Επιλέγει το αγαπημένο του επάγγελμα, του καφετζή. Και σήμερα οι γεροντότεροι της Προσοτσάνης θυμούνται το καφενείο του με την πινακίδα:

"ΚΑΦΕΝΕΙΟΝ Η ΣΤΑΡΤΙΣΤΑ" Θ. ΒΛΑΧΤΑΣΗ

To 1912 εντάχθηκε στο 15μελές αντάρτικο σώμα του Καπετάν Δούκα ως ένα από τα επίλεκτα παλικάρια του. Ύστερα από απουσία εννέα και πλέον χρόνων από το χωριό, τότε του δόθηκε η ευκαιρία να ανταμωθεί με τον παππού μου Δημήτριο Βλαχτάση, ο οποίος υπήρξε σύνδεσμος των Σταρτιστινών αγωνιστών με το αντάρτικο σώμα του Καπετάν Δούκα. Απεβίωσε στην Προσοτσάνη το 1942.

Για την ανεκτίμητη προσφορά του στον αγώνα, ο Δήμος Προσοτσάνης τον τίμησε με την ονομασία μιας οδού της κωμόπολης σε οδό "ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΒΛΑΧΤΑ".

Πηγές: 
Το βιβλίο του Γεωργίου Βουλτσιάδη "Η Προσωτσάνη μέσα από την ιστορία"
Το βιβλίο του Στάθη Xp. Κουζούλη, "ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ"
Η Μητρόπολη του Νευροκοπίου (1870-1908)
Αφήγηση Δημητρίου Βλαχτάση του Αγγέλου, γεννηθέντος το 1927 στο Περιθώρι εγγονού του Μακεδονομάχου Δημητρίου Βλαχτάση (1870 - 1941)

 
Που βρίσκεται η Προσοτσάνη
greece_brown_glass

alt
Αποκτήστε το βιβλίο "Η Προσοτσάνη και η ιστορία της"
Τηλ. παραγγελίας: 2522023480

Kodikas_Prosotsanis_02

Αποκτήστε το Βιβλίο Σπαράγματα του Κώδικα Προσοτσάνης
Τηλ. παραγγελίας: 2522023480

stamps

Συλλεκτικά γραμματόσημα του Συλλόγου

youtubelogo
κλικ εδώ για video


facebook