Ονοματοδοσία 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης

Λοιπές Δράσεις

altΜε αφορμή τη συμπλήρωση 90 χρόνων από ένα άγνωστο στους περισσότερους, αλλά σημαντικό γεγονός που αφορά την τοπική ιστορία της Προσοτσάνης και συγκεκριμένα, τον Νοέμβριο του 1931 κάηκε το Νηπιαγωγείο της Προσοτσάνης, από πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στον υπόγειο χώρο όπου στεγαζόταν ξυλουργείο. Σύμφωνα με δημοσίευμα δραμινής εφημερίδας: «Κατά την προχθεσινήν εν Προσωτσάνη γενομένην μεγάλην πυρκαϊάν του εκεί Νηπιαγωγείου, τα μάλλα συνετέλεσεν εις την διάσωσιν των μικρών μαθητών η ανωτέρω δεσποινίς Αρετή Βογιατζή, η οποία έδειξε αξιοθαύμαστον θάρρος και ως πρώτη αντιληφθείσα την πυρκαϊάν επεδόθη με πρωτοφανή ψυχραιμίαν και δραστηριότητα εις την διάσωσιν των μικρών. Η ηρωική αυτή προσπάθεια της εν λόγω δεσποινίδος είναι από τας σπανίας και τιμά και αυτήν και τον σύλλογον της Δόξης εις ον ανήκει ως αθλήτρια προ πολλού….».

Το γεγονός αναφέρει στο βιβλίο του και ο αείμνηστος συμπατριώτης μας Γεώργιος Βουλτσιάδης: [1] «…Η Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη με πολύ μακρά και γόνιμη θητεία. Διορίστηκε το 1930 και έφυγε από την υπηρεσία το 1965.[2] Πάρα πολλοί Προσοτσανιώτες, που τη γνώρισαν σαν δασκάλα τους, είχαν την τύχη να στείλουν σ’ αυτήν και τα παιδιά τους. Θυμάμαι ζωντανά την περιπέτειά μας το 1931, όταν κάηκε το σαθρό οίκημα που υπήρχε δίπλα στα σχολεία, όπου στεγαζόταν το νηπιαγωγείο. Η αυτοθυσία της και η αυταπάρνησή της ήταν παραδειγματική. Μας κατέβασε από τα παράθυρα σαράντα παιδιά, ενώ στον δρόμο περίμεναν με αγωνία εκατοντάδες κάτοικοι να μας δεχθούν στις αγκαλιές τους. Τελευταία πήδησε και η ίδια, όταν το πάτωμα έφευγε κάτω από τα πόδια της.».

altΕπίσης, το γεγονός αυτό αναφέρεται και στο βιβλίο[3] που συνέγραψε ο γιος της Βασίλης Μελαδίνης μέσα από τις αναμνήσεις του και τις εξιστορήσεις των γονιών του. Μεταξύ άλλων γράφει: «…Το ξυλουργείο από κάτω ήταν κλειστό, όμως μια ξινή μυρουδιά καπνού γινόταν όλο και πιο έντονη και από τις χαραμάδες του πατώματος άρχισε να εμφανίζεται μια υποψία καπνού. Η Αρετούσα συνέχισε και τελείωσε το τραγούδι ανοίγοντας αδιάφορα την πόρτα της αίθουσας. Τα σήκωσε αμέσως για προσευχή και δυο-δυο, όπως τα είχε μάθει άρχισε να τα βγάζει από την αίθουσα, με νέο τραγούδι σαν να πήγαιναν εκδρομή. Ο καπνός γέμιζε πια ασφυκτικά την αίθουσα, όταν και τα τελευταία νήπια βγήκαν από την αίθουσα στην αυλή. Η Αρετούσα δεν έφυγε, επιθεώρησε όλα τα θρανία, μην είχε μείνει κανένα, ενώ οι φλόγες έγλυφαν τα πόδια της. Όταν βγήκε τρέχοντας στο διάδρομο ακούστηκε πίσω της ο τριγμός του πατώματος που υποχωρούσε μέσα στις φλόγες. Καμιά ψυχούλα δεν είχε πάθει τίποτα. Τα είχε σώσει όλα και τα εκατόν είκοσι…». Καταλήγει: «…Στα χρόνια που ακολούθησαν ο απόηχος του κατορθώματος της Αρετούσας κόπασε, όμως η εκτίμηση του χωριού στο πρόσωπό της παρέμενε και την αγκάλιαζε τρυφερά. Ήταν πια δικός τους άνθρωπος».

Η νηπιαγωγός Αρετή Βογιατζή του Στεργίου και της Ελένης (μετέπειτα σύζυγος του Προσοτσανιώτη διδασκάλου Μελαδίνη Αριστείδη του Βασιλείου και της Αικατερίνης), ήταν μόλις 16 ετών (γεννηθείσα το 1915) όταν συνέβη το εν λόγω γεγονός και η δεύτερη σχολική της χρονιά στην Προσοτσάνη από τα συνολικά 30 έτη (1930-1960) που υπηρέτησε στην κωμόπολη αυτή. Για την ηρωική της πράξη αυτή, τιμήθηκε από τον Επιθεωρητή της εκπαιδευτικής περιφέρειάς της, το Δ.Σ. της Δόξας Δράμας ως αθλήτριά τους, κ.α. Το κυριότερο, όμως, ήταν η ευγνωμοσύνη που έδειχναν στο πρόσωπό της οι κάτοικοι της Προσοτσάνης και ιδίως οι γονείς των νηπίων που έσωσε από την πυρκαγιά και ίσως από βέβαιο θάνατο. Αλλά και όλος ο υπηρεσιακός της βίος ήταν υπόδειγμα εκπαιδευτικού, κρίνοντας από τα λοιπά διάφορα δημοσιεύματα που κατά διαστήματα υπήρξαν για τη δουλειά της.

Έπειτα από τα παραπάνω, το Δ.Σ. του Μουσικοχορευτικού Συλλόγου Προσοτσάνης "ο Μέγας Αλέξανδρος" πρότεινε την ονοματοδοσία του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης σε «Αρετή Βογιατζή – Μελαδίνη» ως ένδειξη τιμής για την ηρωική της πράξη να διασώσει σαράντα νήπια από πυρκαγιά. Ήταν μια πράξη αδιαμφισβήτητου θάρρους, απαράμιλλης ψυχραιμίας, αλτρουισμού, συνειδητοποιημένης ευθύνης, υπόδειγμα εκπαιδευτικού. Πρέπει τέτοια γεγονότα της τοπικής μας ιστορίας να αναδεικνύονται και να διδάσκονται προς παραδειγματισμό και υπερηφάνεια στις επόμενες γενιές. Κατά αυτό τον τρόπο, το όνομα της Αρετής θα μείνει στο διηνεκές, για να θυμίζει αλλά και να διδάσκει σε όλους (παιδιά, νηπιαγωγούς, κατοίκους της Προσοτσάνης) το κατόρθωμά της.

altΗ πρότασή μας έγινε ομόφωνα δεκτή τόσο από το Σχολικό Συμβούλιο του 1ου Νηπιαγωγείου όσο και από το Δημοτικό Συμβούλιο στις 31-3-2022. Η πρόταση έτυχε επίσης της αποδοχής της αρμόδιας Επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων όπου διαβιβάστηκε το αίτημα και εγκρίθηκε με την υπ' αρ. Φ.10/77786/ΑΔ/Δ1 Απόφαση της Υφ. Παιδείας & Θρησκευμάτων (ΦΕΚ 3416/1-7-2022 τ. Β' ).

altΜετά τα παραπάνω, την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκαν, με μια λιτή τελετή, τα αποκαλυπτήρια της επιγραφής του νέου ονόματος του 1ου Νηπιαγωγείου Προσοτσάνης, παρουσία των τοπικών αρχών, των νηπιαγωγών, γονέων παιδιών, αλλά και του γιου της Αρετής, κ. Μελαδίνη Βασίλη. Ο τελευταίος πρόσφερε στο Νηπιαγωγείο για χρήση τις σφραγίδες (φιγούρες, λέξεις) με τις οποίες εκπαίδευε η μητέρα του Αρετή τους μαθητές της και τις κρατούσε ως ενθύμιο στην οικία του. Επίσης, πρόσφερε δύο πίνακες δικής του ζωγραφικής τέχνης για το Δημαρχείο Προσοτσάνης και έναν για τον Μουσικοχορευτικό Σύλλογο "ο Μέγας Αλέξανδρος". Ακόμη ο παραπάνω Σύλλογος αντιπρόσφερε ένα βιβλίο από την τελευταία του έκδοση (Σπαράγματα του Κώδικα Προσοτσάνης), ενώ στο Νηπιαγωγείο πρόσφερε μια κορνίζα διαστάσεων 50x60 εκ. με φωτογραφία της Αρετής, σύντομο βιογραφικό της και το ιστορικό γεγονός της διάσωσης των νηπίων από την πυρκαγιά, ώστε να τοποθετηθεί σε περίοπη θέση για να μαθαίνουν οι επόμενοι μαθητές, γονείς και νηπιαγωγοί για την Αρετή.

Βιογραφικό Αρετής

[1] Τίτλος βιβλίου «Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία», Γεωργίου Κ. Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995, σελ. 248.

[2] Στην πραγματικότητα έφυγε από την υπηρεσία στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

[3] Τίτλος βιβλίου «Τα Δώματα του Βυθού», Βασίλης Μελαδίνης, Θεσ/νίκη 2008, σελ. 57-59.