ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚH ΦΟΡΕΣΙA ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗΣ
Το 1994 κρίθηκε από το Σύλλογο μας αναγκαία η αναβίωση της ντόπιας Προσοτσανιώτικης φορεσιάς, μιας και είχαμε ακούσει πολλά για την ομορφιά τον πλούτο και την επιβλητικότητα της.
Για το σκοπό αυτό ψάξαμε σε πολλά και παλιά Προσοτσανιώτικα σπίτια ρωτήσαμε γιαγιάδες προκειμένου να διασταυρώσουμε στοιχεία που αφορούσαν στην γυναικεία κυρίως φορεσιά, ώστε να αποφύγουμε τυχόν παρεκτροπές ως προς το ύφασμα και το σχέδιο της.
Η φορεσιά μας είναι αστική δυτικού τύπου σε σκούρες κυρίως αποχρώσεις του καφέ, πράσινου, μπλε, βυσσινί και μοβ από υφάσματα μεταξωτά, μεταξωτές στόφες, ατσάλια και κατιφέδες.
Το φόρεμα είναι πολύ μακρύ και φαρδύ, στο πίσω μέρος της φούστας έχει πλούσια σούρα και είναι λίγο μακρύτερο από το εμπρός. Στο εμπρός μέρος υπάρχουν τέσσερις πιέτες δύο σε κάθε πλευρά. Στο πάνω μέρος της φορεσιάς υπάρχει άνοιγμα που φτάνει μέχρι λίγο κάτω από την μέση.
Το φόρεμα στολίζεται στον ποδόγυρο με βελούδινη φάσα.
Επίσης βελούδινη φάσα, "τρέσσα" από σπασμένη μαύρη χάντρα και δαντέλα, υπάρχει στα μανίκια και στο λαιμό. Εσωτερικά είναι φοδραρισμένο από φανελένιο ύφασμα.
Το φόρεμα συνοδεύεται από μακριά ποδιά κεντημένη με "τρέσσα" από μαύρη σπασμένη χάντρα.
Το ζακετάκι (κοντογούνι) είναι φτιαγμένο από μαύρη τσόχα με γούνινη επένδυση εσωτερικά, στο άνοιγμα του γιακά καλύπτεται από γούνα αλεπούς.
Στο τελείωμα και γύρω από τα μανίκια υπάρχει κέντημα με χρυσή κλωστή. Το χειμώνα φορούσαν το "κλασνίκι" από χοντρή μαύρη τσόχα με άνοιγμα στο πίσω μέρος ως τη μέση και μάκρος κάτω από το γόνατο.
Η μαντήλα (τσεμπέρι) γινόταν από λεπτό μεταξωτό ύφασμα στο χρώμα του φορέματος και γύρω γύρω έχει "μπιμπίλα" με πλεκτά άνθη (κινέδες) φτιαγμένα από μεταξωτή πολύχρωμη κλωστή. Το δέσιμο της γινόταν στο πλάι δημιουργόντας κόμπο περίτεχνα δεμένο.
Στο λαιμό φορούσαν χρυσές αλυσίδες με φλουριά, "ντούμπλες" και πεντόλιρα. Τα σκουλαρίκια τους ήταν χρυσά φλουριά ή λίρες.
Τα παπούτσια ήταν χαμηλά μαύρα μποτάκια (κουντούρια) ως τον αστράγαλο με κορδόνια ή σούστες και οι κάλτσες ήταν πλεκτές από μαύρο λεπτό μαλλί ή νηματένιες.
Παλιές φωτογραφίες φορεσιάς Προσοτσάνης
Για το σκοπό αυτό ψάξαμε σε πολλά και παλιά Προσοτσανιώτικα σπίτια ρωτήσαμε γιαγιάδες προκειμένου να διασταυρώσουμε στοιχεία που αφορούσαν στην γυναικεία κυρίως φορεσιά, ώστε να αποφύγουμε τυχόν παρεκτροπές ως προς το ύφασμα και το σχέδιο της.
Η φορεσιά μας είναι αστική δυτικού τύπου σε σκούρες κυρίως αποχρώσεις του καφέ, πράσινου, μπλε, βυσσινί και μοβ από υφάσματα μεταξωτά, μεταξωτές στόφες, ατσάλια και κατιφέδες.
Το φόρεμα είναι πολύ μακρύ και φαρδύ, στο πίσω μέρος της φούστας έχει πλούσια σούρα και είναι λίγο μακρύτερο από το εμπρός. Στο εμπρός μέρος υπάρχουν τέσσερις πιέτες δύο σε κάθε πλευρά. Στο πάνω μέρος της φορεσιάς υπάρχει άνοιγμα που φτάνει μέχρι λίγο κάτω από την μέση.
Το φόρεμα στολίζεται στον ποδόγυρο με βελούδινη φάσα.
Επίσης βελούδινη φάσα, "τρέσσα" από σπασμένη μαύρη χάντρα και δαντέλα, υπάρχει στα μανίκια και στο λαιμό. Εσωτερικά είναι φοδραρισμένο από φανελένιο ύφασμα.
Το φόρεμα συνοδεύεται από μακριά ποδιά κεντημένη με "τρέσσα" από μαύρη σπασμένη χάντρα.
Το ζακετάκι (κοντογούνι) είναι φτιαγμένο από μαύρη τσόχα με γούνινη επένδυση εσωτερικά, στο άνοιγμα του γιακά καλύπτεται από γούνα αλεπούς.
Στο τελείωμα και γύρω από τα μανίκια υπάρχει κέντημα με χρυσή κλωστή. Το χειμώνα φορούσαν το "κλασνίκι" από χοντρή μαύρη τσόχα με άνοιγμα στο πίσω μέρος ως τη μέση και μάκρος κάτω από το γόνατο.
Η μαντήλα (τσεμπέρι) γινόταν από λεπτό μεταξωτό ύφασμα στο χρώμα του φορέματος και γύρω γύρω έχει "μπιμπίλα" με πλεκτά άνθη (κινέδες) φτιαγμένα από μεταξωτή πολύχρωμη κλωστή. Το δέσιμο της γινόταν στο πλάι δημιουργόντας κόμπο περίτεχνα δεμένο.
Στο λαιμό φορούσαν χρυσές αλυσίδες με φλουριά, "ντούμπλες" και πεντόλιρα. Τα σκουλαρίκια τους ήταν χρυσά φλουριά ή λίρες.
Τα παπούτσια ήταν χαμηλά μαύρα μποτάκια (κουντούρια) ως τον αστράγαλο με κορδόνια ή σούστες και οι κάλτσες ήταν πλεκτές από μαύρο λεπτό μαλλί ή νηματένιες.
Παλιές φωτογραφίες φορεσιάς Προσοτσάνης