Greek Albanian Bulgarian Czech Dutch English Estonian Finnish French German Icelandic Irish Italian Norwegian Portuguese Russian Slovenian Spanish Swedish Turkish
Εφημερίδα ΗΩΣ
Είσοδος μελών



  

Επισκέπτες
Έχουμε 85 επισκέπτες συνδεδεμένους

Ο άγνωστος αγώνας των Ελλήνων της Αν. Μακεδονίας

Του Κων/νου Παπαδόπουλου (το έτος 2015)

Στην σημερινή εποχή, οι πολιτιστικοί σύλλογοι, αποτελούν τους τελευταίους θεματοφύλακες της παράδοσης και ιστορίας ενός τόπου. Πραγματικοί φάροι για την χώρα μας, επιτελούν, οι περισσότεροι, σοβαρή και αθόρυβη εργασία με στόχους και ιδανικά, σε δύσκολες συνήθως συνθήκες. Οι Σύλλογοι έχουν το ιερό χρέος να διαφυλάξουν την παράδοσης τους, τα ήθη και έθιμα τους, την ιστορία τους και να τα μεταφέρουν με ευλάβεια στις νέες γενιές.

Την ιστορία αυτού του τόπου πρέπει να την γνωρίσουμε αρχικά εμείς οι ίδιοι. Έχουμε πλούσια ιστορία χιλιάδων χρόνων, από την μυθολογία και την αρχαία ιστορία, στα ρωμαϊκά και βυζαντινά χρόνια, κατόπιν στην τουρκοκρατία για να φτάσουμε στην σημερινή εποχή.

Μας δίδαξε κανείς αυτή την ιστορία; Μας είπαν για τον Διόνυσο, για τους Ήδωνες, τους Οδόμαντες; Πόσα παιδιά γνωρίζουν για τους παλαιολιθικούς οικισμούς στις περιοχές των Σιταγρών, της Πλατανιάς και των Ποταμών; Πολύ περισσότερο βέβαια δεν μας δίδαξαν νεότερες  ιστορικές περιόδους, την εποποιία του Μακεδονικού Αγώνα, τον σκληρό αγώνα των προγόνων μας για την ελευθερία.

Ως φορείς αυτής της ιστορίας, απόγονοι ανθρώπων που έδωσαν την ζωής τους για αυτόν τον τόπο και διαισθανόμενοι το βάρος που πέφτει στις πλάτες μας συνεχίζουμε δυναμικότερα και ουσιαστικότερα τις δράσεις μας, πιστεύοντας ότι η γνώση της ιστορίας μας, των ηθών και των εθίμων μας, θα φέρει ένα καλύτερο αύριο σε αυτόν τον τόπο.

Μια τέτοια ενέργειά μας ήταν η δημιουργία του Μνημείου «Μακεδονικού Αγώνα».

Ένα πάγιο αίτημα μας, το μνημείο του «Μακεδονικού Αγώνα», έγινε πραγματικότητα την προηγούμενη χρονιά με την βοήθεια της Δημοτικής Αρχής και του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας.

Ένα μνημείο όπου αξίζει να υπάρχει στην Προσοτσάνη.

Εδώ και αρκετά χρόνια καθιερώθηκε να εορτάζεται επίσημα στα μέσα Οκτωβρίου η «Ημέρα του Μακεδονικού Αγώνα». Οι κύριες εκδηλώσεις στην περιφέρεια μας, όπως είναι γνωστό, τελούνται στον Βώλακα απ’ όπου και κατάγεται μια από τις σπουδαιότερες μορφές του Μακεδονικού Αγώνα, ο Κούπτσιος Άρμεν, που πρόσφερε την ζωή του σ’ αυτόν.

Ανατρέχοντας στα σχολικά βιβλία ελάχιστα μπορεί να βρει κανείς σχετικά με τον αγώνα των Ελλήνων της Μακεδονίας για την ελευθερία τους. Μικρές μόνο αναφορές για τον Παύλο Μελά, τον Ίωνα Δραγούμη, τον Λάμπρο Κορομηλά, τους ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα. Τα παιδιά γνωρίζουν ελάχιστα πράγματα για αυτή την ιστορική περίοδο της Μακεδονίας. Οι όποιες αναφορές περιορίζονται σε μία το πολύ δύο σελίδες στα σχολικά βιβλία. Ακόμα λιγότερες, βέβαια, είναι οι αναφορές στην πολύπαθη  περιοχή μας. Αν δεν ενδιαφερθεί κάποιο παιδί από μόνο του για να μάθει την ιστορία του τόπου του κανένας δεν θα του την διδάξει, δυστυχώς.

Όταν αναφερόμαστε στον «Μακεδονικό Αγώνα» συνήθως αναφερόμαστε στο ένοπλο αγώνα στις αρχές του 20ου αι. Ουσιαστικά ο αγώνας των Ελλήνων της Μακεδονίας ήταν συνεχής σε όλα τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Από την εκδήλωση της Εξαρχίας το 1870 και μετά, πήρε συγκεκριμένη μορφή, μέχρι που κατέληξε να γίνει ένοπλος αγώνας  το 1903, μετά από την ψευτοεπανάσταση του «Ήλιντεν» και να λήξει με το κίνημα των Νεότουρκων και την γενική αμνηστία το 1908. Ήταν ένας απελευθερωτικός Αγώνας εναντίων όχι μόνο των Τούρκων κατακτητών, αλλά κυρίως των Βουλγάρων που αξιώνουν δικαιώματα, έχοντας το σιγοντάρισμα της Ρωσίας, για όλη την Μακεδονία.

Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου τον Μάρτιο του 1878, την οποία στην ουσία επέβαλαν οι Ρώσοι, προέβλεπε την ίδρυση αυτόνομης ηγεμονίας για την Βουλγαρία και στην ουσία τον διαμελισμό της Τουρκίας, προς όφελος πάντα των Βουλγάρων. Ευτυχώς στην συνθήκη αυτή αντέδρασαν οι υπόλοιπες Μεγάλες Δυνάμεις και δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου αναθεωρήθηκε με την συνθήκη του Βερολίνου (13 Ιουλίου 1878).

Οι Βούλγαροι βασιζόμενοι στην συνθήκη του Αγίου Στεφάνου ξεχύνονται στην Μακεδονία και κάνουν τα πάντα για να πετύχουν τον εκβουλγαρισμό των Ελλήνων και την δίοδο προς το Αιγαίο. Από αυτή την περίοδο μπορούμε να πούμε ότι άρχισε ανεπίσημα  ο αγώνας των Ελλήνων της Μακεδονίας. Ένας αγώνας για ελευθερία ενάντια σε δυο εχθρούς, τους Τούρκους δυνάστες και τους Βουλγάρους που αποβλέπουν στην προσάρτηση της Μακεδονίας στην ηγεμονία τους.

Οι συγκρούσεις όμως ανάμεσα στους Έλληνες και τους Βουλγάρους είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα με αφορμή την απόσχιση της Βουλγαρικής εκκλησίας από το Πατριαρχείο και την δημιουργία της Εξαρχίας. Ξαφνικά οι Βούλγαροι έχοντας πάντα την ανοχή των Τούρκων άρχισαν να διεκδικούν σχολεία και εκκλησίες ακόμα και σε περιοχές που δεν είχαν την παραμικρή παρουσία.

Ο αγώνας των κατοίκων της περιοχής μας, κατά την περίοδο αυτή, ήταν ποικιλόμορφος. Το κύριο βάρος του έπεφτε στους ώμους του εκάστοτε Μητροπολίτη Δράμας. Η εκκλησία παρούσα σε όλους τους εθνικούς αγώνες έδωσε και εδώ τις μάχες της για την σωτηρία του ελληνισμού. Ο τόπος στάθηκε τυχερός γιατί τον υπηρέτησαν άνθρωποι άξιοι με ανεπτυγμένο το εθνικό φρόνημα και επίγνωση των πραγματικών προβλημάτων του τόπου. Όλοι, ιδιαίτερα μετά την ίδρυση της Εξαρχίας, διέγνωσαν ότι ο πραγματικός εχθρός δεν ήταν οι Τούρκοι, αφού η Οθωμανική αυτοκρατορία κατέρρεε,  αλλά οι Βούλγαροι που επιχειρούσαν των αφελληνισμό των Μακεδόνων.

Τα άνοιγμα των κλειστών εκκλησιών, η κατασκευή νέων, μαζί με την ίδρυση ελληνικών σχολείων όπου δεν υπήρχαν, ήταν από τα πρώτα μελήματα των άξιων Ιεραρχών, τα οποία αποτέλεσαν τον πυρήνα του ελληνισμού.

Από την άλλη πλευρά η προπαγάνδα των Βουλγάρων ήταν συνεχής. Πράκτορες τους περιφέρονται σε όλα τα χωριά και προσπαθούσαν άλλοτε με δόλο άλλοτε με χρήματα, αλλά κυρίως χρησιμοποιώντας την βία, να αποσπάσουν την ομολογία των κατοίκων ότι, αποδέχονται κατ’ αρχάς την Εξαρχία και στην συνέχεια ότι επιθυμούν την προσάρτηση της περιοχής στη Βουλγαρική ηγεμονία.

Στην περιοχή μας παρ’ όλες τις σκληρές τους προσπάθειες οι Βούλγαροι δεν καταφέρνουν να εντάξουν στην Εξαρχία κανένα χωριό, μόνο με την βία καταφέρνουν να αποσπάσουν κάποιες υπογραφές σχισματικών. Αυτό οφείλεται περισσότερο στις κατά τόπους «Φιλοπρόοδες Αδελφότητες» που είχαν ιδρυθεί κατά την δεκαετία του 1870 και μεριμνούσαν ώστε να ενημερώνουν και να  διαφωτίζουν τους κατοίκους για τα σχέδια των Βουλγάρων αλλά και να προλάβουν τυχόν σχισματικές τάσεις.

Η πρώτη Αδελφότητα που ιδρύθηκε στην περιοχή της Δράμας ήταν η "Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα Ηώς" τον Μάιο του 1873, εδώ στην Προσοτσάνη. Συμμετείχαν σε αυτή πρόκριτοι, δημογέροντες, χορηγοί και πολλοί απλοί Έλληνες κάτοικοι της Προσοτσάνης που αισθάνονται την ανάγκη να εκδηλώσουν το ελληνικό τους φρόνημα. Σκοπός της αδελφότητας, όπως διαβάζουμε στον κανονισμό λειτουργίας, που τυπώθηκε στην Κωνσταντινούπολη την ίδια χρονιά, ήταν να διατηρήσει ζωντανό το φρόνημα των Ελλήνων κατοίκων της Προσοτσάνης και να καλλιεργήσει, όσο της επιτρεπόταν από τον Τούρκο δυνάστη, την Ελληνική παιδεία.

Με τις εισφορές λοιπόν των κατοίκων η Ηώς συντηρεί την εκκλησία, τα σχολεία, πληρώνει τους δασκάλους και τους ιερείς. Επίσης, επαγρυπνά και επεμβαίνει όπου διαπιστώνονται διαβρωτικές τάσεις από τους Βουλγάρους, για τον εκβουλγαρισμό των κατοίκων, όχι μόνο της Προσοτσάνης αλλά και των γύρω περιοχών.

Η αποτυχία των σχεδίων των Βουλγάρων στην περιοχή της Προσοτσάνης οφείλεται κυρίως στον αγώνα του γιατρού Νικόλαου Λιάμη ο οποίος ήταν εκείνη την εποχή πρόεδρος της «Ηώς». Με την βοήθεια Ελλήνων πατριωτών της Προσοτσάνης επισκέπτεται όλα τα χωριά της περιοχής και διαφωτίζει τους κατοίκους «δια τα σατανικά σχέδια των ξένων πρακτόρων του πανσλαβισμού». Για το λόγο αυτό οι Βούλγαροι πράκτορες προσπάθησαν να τον σκοτώσουν την Μεγάλη Πέμπτη του 1878.

Οι τρομοκρατικές ενέργειες των Βουλγάρων προς πρόσωπα που εναντιώνονταν στα σχέδια τους σε όλη την περιοχή ήταν συνεχείς. Από το 1898 κάνουν την εμφάνιση τους οι οργανωμένες συμμορίες των κομιτατζήδων που οργώνουν την περιφέρεια τρομοκρατούν τους κατοίκους και δολοφονούν όποιον αντιστέκεται.

Από αυτή την περίοδο περίπου περνάμε στον ένοπλο αγώνα.  Το 1902 αναφέρεται η ύπαρξη 10 συμμοριών κομιτατζήδων στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας με γενικό αρχηγό τον Σαντάνσκι. Λίγο μετά κάνει την εμφάνιση του στην περιοχή της Προσοτσάνης ο περιβόητος κομιτατζής Πανίτσας.

Όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρξε η παραμικρή αντίδραση στις βιαιοπραγίες των Βουλγάρων από την πλευρά των Τούρκων, άλλωστε τους βόλευε αυτή η διαμάχη Ελλήνων και Βουλγάρων.

altΗγετική μορφή του Μακεδονικού αγώνα στην περιοχή μας αποτελεί κατά γενική ομολογία  ο μητροπολίτης Δράμας και μετέπειτα Σμύρνης, ο Εθνομάρτυρας Χρυσόστομος Καλαφάτης. Η τοποθέτηση του στην Μητρόπολη Δράμας το 1902 αποτέλεσε σωτήρια πράξη για την περιοχή μας.  Από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα της κατάστασης. Περιοδεύει σε όλα τα χωριά της περιοχής οργανώνει τις κατά τόπους Επιτροπές Άμυνας, διορίζει ιερείς και δασκάλους ως εμψυχωτές-διαφωτιστές και τέλος, το Κέντρο Άμυνας στην Δράμα από όπου συντονίζει τον Αγώνα και δίνει τις κατευθύνσεις.

altΔίπλα του βρισκόταν ο αρχιδιάκονος της Μητρόπολης Θεμιστοκλής Χατζησταύρου, ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος. Ένας φλογερός πατριώτης που ακολουθεί παντού τον Χρυσόστομο και αναλαμβάνει να ορκίσει στον Αγώνα τους Έλληνες των χωριών που επισκέπτονται.

Στα χωριά υπήρχαν οι Επιτροπές Άμυνας, στελεχωμένες από τους επιφανείς κατοίκους του χωριού, που είχαν ως σκοπό την ενίσχυση και τον συντονισμό του Αγώνα, καθώς και την προστασία των κατοίκων από την προπαγάνδα των Βουλγάρων. Είχαν υπό την εποπτεία τους την καλή λειτουργία των σχολείων, των εκκλησιών, συγκέντρωναν χρήματα, όπλα και ρουχισμό που ήταν απαραίτητα για τον ένοπλο Αγώνα. Συγκέντρωναν πληροφορίες για τις κινήσεις των Βουλγάρων σε κάθε χωριό και ενημέρωναν το Κέντρο Άμυνας. Σε πολλά χωριά υπήρχαν και ένοπλα τμήματα κατοίκων, που επενέβαιναν όπου χρειαζόταν και οι ομάδες εκτελεστών που αναλάμβαναν τις επικίνδυνες αποστολές. Όλες οι επιτροπές έπαιρναν εντολές από την Μητρόπολη Δράμας.

Στο βιβλίο του Άγγελου Κ. Ανεστόπουλου, «Ο Μακεδονικός Αγών 1903-1908», ο συγγραφέας αναφέρει:

«Πρόεδρος της Επιτροπής Αμύνης Προσοτσάνης ορίστηκε ο Παππούλης Γεώργιος, Γραμματέας ο Αδάμ Μακρής και Ταμίας ο Παπαδημήτρης Βογιατζής. Τον τελευταίο, διόρισε ο Μητροπολίτης Δράμας Χρυσόστομος, διδάσκαλο στον Βώλακα ενώ αργότερα τον χειροτόνησε Αρχιμανδρίτη, χρησιμοποιήθηκε δε ως πράκτορας και γραμματέας της Επιτροπής Αμύνης. Στην ομάδα εκτελεστών είχαν αναλάβει οι: 1) Χρήστος Βογιατζής Νάκος, 2) Ιωάννης Μίντσης, 3) Ευστάθιος Τέγος, 4) Στέργιος Καραΐσκου, 5) Στέργιος Σακάρης, 6) Κωνσταντίνος Παράσχου, 7) Κωνσταντίνος Παπάζογλου, 8) Κωνσταντίνος Κίτσος, 9) Αβραάμ Τσάλας, 10) Νικόλαος Αστεριάδης.»

altΣε αυτές τις ομάδες εκτελεστών άνηκε και η ηρωικότερη και τραγικότερη μορφή του Αγώνα στην Δράμα, ο Άρμεν Κούπτσιος. Παρόλο το μικρό της ηλικίας του είχε γίνει ο φόβος και ο τρόμος των Βουλγάρων πρακτόρων που κινούνταν στην περιοχή. Η αποστολή που του ανατέθηκε να σκοτώσει μαζί με τους συντρόφους του Χρήστο Βογιατζή (Προσοτσάνη) και Πέτρο Μάντζα (Παλαιοχώρι Καβάλας) τον περιβόητο κομιτατζή Πλάτσεφ, στάθηκε μοιραία. Κατορθώνουν να σκοτώσουν τον Πλάτσεφ αλλά κατά την φυγή τους ο Άρμεν δεν κατορθώνει να διαφύγει και συλλαμβάνεται από Τούρκους. Αφού φυλακίζεται οδηγείται στην Θεσσαλονίκη όπου δικάζεται και καταδικάζεται σε θάνατο.

Ο απαγχονισμός του θα γίνει στις 14 Σεπτεμβρίου του 1907, σε ηλικία 20 ετών, στην κεντρική πλατεία της Δράμας. Οι δυο σύντροφοί του καταφεύγουν μετά από περιπέτειες στα ελληνικά ένοπλα τμήματα που έχουν κάνει την εμφάνιση τους στο Παγγαίο και στο Μενοίκιο όρος.

altΟ Χρήστος Βογιατζής (καπετάν Νάκος) θα γίνει υπαρχηγός στο σώμα του καπετάν Τσάρα, με τον οποίο γνωρίζεται από πριν. Ο καπετάν Τσάρας με το όνομα Στρατής Σπληναρίδης εμφανίζεται στην Προσοτσάνη και διορίζεται Διευθυντής του Σχολείου. Η πραγματική του ιδιότητα είναι Ανθυπολοχαγός του ελληνικού στρατού και το όνομα του Κωνσταντίνος Νταής. Από την θέση αυτή θα οργανώσει καλύτερα τον αγώνα της Προσοτσάνης και της γύρω περιοχής. Αργότερα όταν οι κινήσεις του έγιναν αντιληπτές από τους Τούρκους αναγκάστηκε να βγει στο βουνό και να συγκροτήσει το σώμα του με το ψευδώνυμο καπετάν Τσάρας.

Το πρώτο σώμα που βγήκε στο βουνό ήταν του καπετάν Δούκα, από της Σέρρες, στο οποίο υπαρχηγός ήταν ένας ακόμα της ομάδας εκτελεστών και στενός συνεργάτης του Άρμεν, ο Δημήτρης Βοζίκης από την Καλλιθέα. Ο Βογιατζής και ο Βοζίκης ήταν επικηρυγμένοι από τους Τούρκους με 900 τουρκικές λίρες ο πρώτος και 150.000 λέβα ο δεύτερος.

altΕκτός από αυτά τα δύο σώματα υπήρχαν και άλλα με λιγότερο γνωστούς αρχηγούς. Τα ελληνικά ανταρτικά σώματα ήταν ολιγομελή δεν ξεπερνούσαν τα 15 μέλη. Η δράση τους κάλυπτε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και έπαιρναν εντολές από τα Προξενεία Καβάλας και Σερρών.

Στο επίσημο κατάλογο των Μακεδονομάχων όπως εκδόθηκε από την Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών αναφέρονται τα ονόματα των Αγωγιάτη Απόστολου, Βεργίδη Πασχάλη, Βογιατζή Χρήστου, Βογιατζή Δημήτρη ιερέα, Βουλτσιάδη Λεωνίδα, και Βλαχάτση (Βλαχτά) Θεόδωρου. Δεν ήταν βέβαια μόνο αυτοί, ήταν και πολύ άλλοι, εκατοντάδες, που πρόσφεραν πολύτιμες υπηρεσίες στον αγώνα.

Ιδιαίτερη μνεία, σε όλη την επίσημη βιβλιογραφία, γίνεται για τον Προσοτσανιώτη Μακεδονομάχο Χρήστο Βογιατζή: ο Άγγελος Ανεστόπουλος περιγράφει την συνάντηση τους το 1967:

alt«Ιδιαιτέρως εξαιρετική δράση στον αγώνα παρουσίασε ο Μακεδονομάχος Χρήστος Βογιατζής, καπετάν Νάκος όπως τον ξέρουν οι κάτοικοι. …Η ζωή του είναι η ίδια, όπως όταν ήταν πολεμιστής από απόψεως ανέσεων. Τον βρήκα καθισμένο επί της πτωχικής του κλίνης και του φίλησα το χέρι από σεβασμό και θαυμασμό διότι αντίκρισα ένα γίγαντα και υπερήφανο πολεμιστή. Είχα εκ των προτέρων συστάσεις περί τη δράση του στον Μακεδονικό αγώνα.

Όταν του αποκάλυψα τον σκοπό της επισκέψεώς μου, το άλλοτε άγριο θηρίο του Μακεδονικών βουνών, το φόβητρο των Βουλγάρων κομιτατζήδων, δάκρυσε από συγκίνηση αναπολώντας τις ημέρες εκείνες των Εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων, που νύχτα και μέρα αγωνίζονταν για τη διάσωση του Ελληνισμού από τα Σλαβικά κύματα που έρχονταν συνεχώς από τον βορρά. Ο Μακεδονομάχος Βογιατζής δεν ήταν ένας απλός αντάρτης, ήταν το πρωτοπαλίκαρο της Προσοτσάνης. Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και οι εξωμότες όταν τον έβλεπαν από ένα χιλιόμετρο μακριά γύριζαν πίσω αποφεύγοντας να τον συναντήσουν διότι ήξεραν ότι έχουν να κάνουν με τον βουλγαροφάγο καπετάν Νάκο. Η υπηρεσία που προσέφερε στον αγώνα ήταν πολύπλευρος. Πολεμιστής στο Σώμα, οδηγός, εκτελεστής, σύνδεσμος και ότι του επιφόρτιζε το Ελληνικό Προξενείο. Τον ρώτησα αν έχει κανένα παράπονο και μου απάντησε: «και να έχω παράπονο δεν φταίει η πατρίδα μου, φταίει ο πρόεδρος που είχαμε στη Δράμα, που δεν ενδιαφέρθηκε να πάρω κλήρο και ότι έδωσε στους άλλους η πατρίδα. Εγώ όταν πολεμούσα νύχτα και ημέρα τους κομιτατζήδες, δεν πολέμαγα για να αμειφθώ εν καιρώ. Πολέμαγα για την ελευθερία της πατρίδος μας, της Μακεδονίας, από την Τουρκική τυραννία και τη Βουλγαρική επιδρομή. Είμαι ευτυχισμένος διότι έζησα να δω την πατρίδα ελεύθερη και δοξασμένη».

Έφυγα, αποχαιρετώντας τον σεβάσμιο πολεμιστή του Μακεδονικού αγώνα διαλογιζόμενος, γιατί το Κράτος να μη δώσει μια μικρή σύνταξη στους πολεμιστές του Μακεδονικού αγώνα που θυσίασαν τα πάντα για τη διάσωση του Ελληνισμού της Μακεδονίας; Αναφέρει στο βιβλίο του ο Ανεστόπουλος.

Η πατρίδα μας ουδέποτε πρέπει να ξεχνά τα τέκνα της που θυσιάστηκαν για το μεγαλείο της και την τιμή της.

Στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι γηγενείς Μακεδόνες ήρωες και μάρτυρες του Αγώνα βυθίσθηκαν στη λησμονιά και αφέθηκαν άγνωστοι έως και τις μέρες μας.

Το τέλος του ένοπλου αγώνα σηματοδοτεί η επικράτηση των Νεότουρκων και η γενική αμνηστία που δόθηκε, μαζί με τις υποσχέσεις για ισοτιμία και ισονομία στην αντιμετώπιση των κατοίκων της Μακεδονίας. Ο αγώνας όμως των Ελλήνων της Μακεδονίας για ελευθερία δεν σταμάτησε παρά μόνο όταν με τους Βαλκανικούς πολέμους ήρθε η πολυπόθητη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.

Αυτός είναι ο Μακεδονικός Αγώνας στο βάθος του ιστορικού χρόνου και στα άδυτα των ελληνικών αξιών. Αυτός ο Αγώνας, ωστόσο, υποτιμήθηκε, παρασιωπήθηκε και παραποιήθηκε όσον κανείς  άλλος επί τόσο πολύ χρόνο από το επίσημο Κράτος και την πρωτεύουσά του – το κέντρο όλων των αποφάσεων. Τσιμουδιά στα σχολειά όταν ήμασταν παιδιά.

Την Ιερή μνήμη αυτών των γηγενών Μακεδόνων των απλών ανθρώπων και αγωνιστών τιμούμε σήμερα. Δεν πρέπει να τους λησμονούμε μα πάνω από όλα πρέπει να είμαστε περήφανοι που γεννηθήκαμε σε έναν τόπο που έθρεψε ΗΡΩΕΣ.

alt

Πρώτη σειρά καθήμενοι από αριστερά: Βογιατζής Χρήστος (Προσοτσάνη) υπασπιστής σώματος, Λαρισιώτης Ηλίας (Λάρισα), Παλιάγκας Πολυχρόνης (Χωριστή).
Δεύτερη σειρά όρθιοι από αριστερά: Μαλαμίδης Λεωνίδας (Ροδολίβος), Γεώργιος (Στενήμαχος), Δημήτριος (Λάρισα), Νταής ή Ζιάρας Κων/νος (Αθήνα) οπλαρχηγός, Χάραλης Γεώργιος (Μάνη), Τσιομανέλης Μιλτιάδης ( Θίβαλη Μ. Ασίας), Διδάσκαλος Αθανάσιος (Ιωάννινα)
Τρίτη σειρά όρθιοι από αριστερά : Πέντσος Δημήτριος (Παγονέρι), Παρούσης Ιωάννης (Ζίχνη), Βελέγκος Κων/νος (Ροδολίβος), Κομίτης Δημήτρης (Δοξάτο), Καραγεωργίου Γεώργιος (Βώλακας) υπαρχηγός.

altΕπίσης, στον Μακεδονικό Αγώνα συμμετείχε και ο Προσοτσανιώτης Αγωγιάτης Απόστολος του Αθανασίου, ο οποίος έδρασε ως πράκτορας Γ' τάξης αλλά δολοφονήθηκε την 13-4-1906 καθ' οδόν για Νευροκόπι από βούλγαρους κομιτατζήδες. Η Ελληνική Πολιτεία τον τίμησε με μετάλλιο το 1933.


alt

Ένας ακόμη Προσωτσανιώτης μακεδονόμαχος ήταν ο Βεργίδης Πασχάλης του Παναγιώτη που έδρασε ως οπλίτης. Συνεργάστηκε με τον οπλαρχηγό Αντώνη στην περιφέρεια Ζίχνης Σερρών, ενώ αργότερα τέθηκε υπό τις διαταγές του οπλαρχηγού Πέου. Τον Μάιο του 1905, μετά από προδοτική ενέργεια του Δ. Κεφαλά, συνελήφθη και φυλακίστηκε για ένα χρόνο. Η Ελληνική Πολιτεία τον τίμησε με μετάλλιο το 1936.

 

altaltalt

 

Βιβλιογραφία:

Χρυσές σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας «Ο Μακεδονικός Αγώνας» τόμοι Ι,ΙΙ του Χρήστου Νεράντζη.

Δραμινά Ιστορικά, του Βασίλειου Πασχαλίδη.

«Η Προσοτσάνη μέσα από την ιστορία» του Γεωργίου Βουλτσιάδη.

"Ο Μακεδονικός Αγών 1903-1908" του Άγγελου Ανεστόπουλου τόμος Β' (1969)

"Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι 1903-1913" Ε.Μ.Σ. (2008)

 
Που βρίσκεται η Προσοτσάνη
greece_brown_glass

alt
Αποκτήστε το βιβλίο "Η Προσοτσάνη και η ιστορία της"
Τηλ. παραγγελίας: 2522023480

Kodikas_Prosotsanis_02

Αποκτήστε το Βιβλίο Σπαράγματα του Κώδικα Προσοτσάνης
Τηλ. παραγγελίας: 2522023480

stamps

Συλλεκτικά γραμματόσημα του Συλλόγου

youtubelogo
κλικ εδώ για video


facebook