Greek Albanian Bulgarian Czech Dutch English Estonian Finnish French German Icelandic Irish Italian Norwegian Portuguese Russian Slovenian Spanish Swedish Turkish
Εφημερίδα ΗΩΣ
Είσοδος μελών



  

Επισκέπτες
Έχουμε 87 επισκέπτες συνδεδεμένους

Η Προσοτσάνη του 1885

Εν ΣΕΡΡΑΙΣ τη 11/23 Σεπτεμβρίου 1885

(Ιδιαιτέρα αληλλογρ. του «Φάρου της Μακεδονιας.»)

Η ΠΡΩΣΣΟΤΣΙΑΝΗ ΚΑΙ Ο ΒΟΥΛΓΑΡΙΣΜΟΣ

« Η κωμόπολις Πρωσσοτσιάνη, εις τας υπωρείας του κλάδου του Ορβήλου κείμενη, και εν τω διαμερίσματι Δράμας, γνωστή άλλως δια τα πρωτεύοντα καπνά της, ιδία ονομαζόμενα «μπασί-μπααλί», κατοικείται υπό 550 περίπου οικογενειών, ων αι μεν 250 ημέτεραι τυγχάνουσι, 200 οθωμανικαί, και λοιπαί διατελούσιν υπό του 1870 άχρι νυν, κεχωρισμέναι σφόδρα δε και πεισματωδέστατα καθ’ ημών διακείμεναι, υπό το όνομα “σχισματικοί”, και, ως η αγία ημών και ιερά Σύνοδος εκήρυξεν αυτούς τε, και τοις ομοίοις αυτών συνωδά τοις αγίοις αποστολικοίς κανόσι.

Η λαμπρά αύτη φύσει και θέση κωμόπολις, επικοινωνούσα εμπορικώς μετά Καβάλλας, Δράμας, Σερρών και Νευροκόπου δια το κεντρικόν της, αποτελεί κατά Σάββατον και πολυάνθρωπον αγοράν, εν η προ των ομμάτων ο ξένος έχει, σχεδόν, πόλιν. Διαπρέπουσι δε εν ταύτη, ευγενών βέηδων δύο οίκοι Μεμέτιδων αμφοτέρων καλουμένων, άκρως φιλελλήνων και  προοδευτικών, μεγίστως δε, εν τω φοβερώ αγώνι, τω αναφυέντι μεταξύ ελλήνων και βουλγαριστών, κατά το 1871-77 συντελεσάντων υπέρ της του καθεστώτος διατηρήσεως, και της εξοντώσεως των νύν εν ταις ειρκταίς της Θεσσαλονίκης επαναπαυομένων, Πέτρου Σαράφωφ, και Παπα Χαρίτωνος πενθερού του, επί κεφαλής τότε αυτών ισταμένων και προεξαρχόντων.

Οι μνησθένται ούτοι βουλγαρισταί, επενοήσαντο εν τη μουδηρία Πρωσσοτσιάνης, ίνα ιδρύσωσι κέντρον των ενεργειών αυτών, έχοντας παραπλεύρως και ετέραν φωλεάν, την Πλεύνην Δράμας, χωρίον εκ 400 οικογενειών ελληνίδων βουλγαροφώνων, απασών σχεδόν τότε απειληθεισών, υπό των δύο εκεί δεφρέ βέηδων, Αλέξη και Πέτσι, μισθίων οργάνων του πανσλαυϊσμού.

Ηγέρθη τέλος πάλη αυτών φοβερά, φρικώδη δε και αποτρόπαια γεγονότα ελάμβανον χώραν ενεργεία του Πέτρου Σαράφωφ και Σ/ας αυτού, οίτινες λαύρως επιπεσόντες, κατά τε της αγίας ημών εκκλησίας, των αρχών αυτής, και κατά πάσης κοινής περιουσίας ακινήτου και κινητής, ίδρυσαν προσωπικάς βουλγαρικάς σχολάς, εισήγαγον εν ταις εκκλησίαις την αυτών πτωχήν γλώσσαν και δια ροπάλων ηπείλουν ζωήν και περιουσίαν ελλήνων. Ενισχύοντο δε, εν τη επεμβάσει της Σ. ημών αρχής, υπό τε της εξαρχίας, ήτις εβαυκάλιζεν απλοϊκούς και ηπάτα, και υπό των ληστών, ούς είχον επί των ορέων επί τούτω, και οίτινες έγραφον επιστολάς “θάνατον δώτε τοις γραικορουμάνοις” και ως έδωκαν εις πολλούς, ων παραλείπω ονόματα, καθόσον η διεύθυνσις “Νεολόγου” και “Κωνσταντινουπόλεως” πάνυ προθύμως, και μετ’ αυταπαρνησίας ύψωσαν τας φωνάς αυτών υπέρ των θυμάτων τούτων.

Η Πρωσσοτσιάνη, περιστοιχίζετο μεν υπό μυρίων ως βλέπετε εχθρών και κινδύνων, παρατεταγμένην έχουσα αφ’ ενός την ληστείαν, και τα πέριξ χωρία, ομοφρονούντα ταύτην και τη εξαρχία, και αφ’ ετέρου το εσωτερικόν της αντικείμενον, και πολέμιον, προεξαρχόντων των βουλγαροδιδασκάλων και ιερέων, δεν υπετάγη όμως, αλλ’ αφόβως και ελληνικώτατα εκαρτέρησε και διέσωσε ου μόνον τα εαυτής αλώβητα, άσπιλα και άφθορα, αλλά και των άλλων κοινοτήτων, ων εμνημονευσάμην ανωτέρω.

Και πρώτος ήρε την σημαίαν του σταυρού, ην τίνα αναιδώς να ποδοπατήσωσιν ηβουλήθησαν, οι παράνομοι ούτοι, ο ευλαβής και αιδ. Ιωάννης Οικονόμος, απάντων των άλλων ιερέων εκμαυλισθέντων, και το ατομικόν προτιμησάντων, εταχθησαν δε, παραπλεύρως και περί το λάβαρον τούτο εμπνεόμενοι υπό της εθνικής ιδέας, οι ελληνικώτατοι την καρδίαν και πατριωτικώτατοι, ο τε διευθύνων τότε τα ελληνικά σχολεία Γ. Αστεριάδης εκ Καταφυγίου, και ο κ. Ν. Λιάμης ιατρός εξ Αγράφων, και μετ΄αυτών οι κ.κ. καλοί πατριώται Χρήστος Χ. Βουλτσιάνου, Ιωάννης Αγγέλου, Αβράμιος ο μικρός και Γ. Ραϊος, Ιω. Νεδέλτσου και οι οίκοι Νάσλου και Ζιώγα εν τω μέσω των οποίων προσήλθε και ο εν αγωνία αποθανών υπέρ της προόδου του ταμείον ελλην. Κοινότητος Μαυρουδής Χ’’ Βουλτσάνου, και πολλοί άλλοι, ων παραλείπω τα ονόματα ένεκεν του στενού χώρου.

Τέλος επί τω αυτώ εν πρώτη συνεδριάσει συνελθόντες και αποθεματικόν κεφάλαιον εκ χιλίων οθωμ. Λιρών καταθέντες 6ην Μαΐου 1871, υπό το όνομα «η εν Πρωσσοτσιάνη Φιλεκπαιδευτική Αδελφότης η Ηώς» στερρώ τω ποδί και γενναίω τω φρονήματι προέβησαν εις την ενίσχυσιν της έλλην γλώσσης, επικαλεσαμενοι και την συνδρομήν του εν Σέρραις Μακεδ. Φιλεκπ. Συλλόγου. όστις παραυτίκα προσήλθεν επίκουρος, τη συντόνω δραστηριότητι του εν μακαρία τη λήξη προεδρεύοντος τότε Ι. Θεοδωρίδου, εισήλθον εις την εκκλησίαν, ήν υπό κατοχήν είχον οι βούλγαροι γαυριώντας, ελειτούργησαν ελληνιστί, εισήλθον εν τοις σχολείοις, α εκράτουν οι βούλγαροι, εκτύπησαν, εκτυπήθησαν, έπεσε μαχόμενος Δημήτριος Σαποντσής, έλλην, καιρίως τραυματισθείς, έρρευσε το ελλην αίμα, έμβαψαν εκκλησίας και σχολεία, έφθασεν εκ Δράμας αρχή μετ’ αποσπάσματος στρατού, απήγαγε βουλγαριστάς εις φυλακάς, εταράχθησαν οι εν Πλεύνη μνησθέντες, ερραδιούργησαν, εξήγαγον συρόμενον Παπ. Άγγελον εκ της εκκλησίας Πλεύνης, έκαμον το παν άνω κάτω! ύψωσαν τέλος απανταχού οι έλληνες και οθωμανοί φωνήν – υπεχώρησαν οι βούλγαροι προς στιγμήν και επιφυλακτικώς, και ουτωσί έληξεν η πρώτη σκηνή μεθ ήν ήρξαντο άλλοι φρικωδέστεραι και αιματηρότεραι εν απάση τη περιφερεία Δράμας και τω διαμερίσματι Νευροκόπον, οπότε ο αγών πλέον κατέστη δεινός, και η θέσις των δυστυχών ελλήνων κρίσιμος! και πού μέν, ηκούοντο σφαγαί γραικών, υπό κομητών βουλγάρων, πού δε,  δαρμοί ιερέων και πυρπολήσεις ελλην. βιβλίων, και αλλαχού εξορύξεις οφθαλμών εικόνων δια των βεβήλων χειρών και μαχαιρών αγροίκων βουλγάρων, και εν άλλοις, ομοίας φύσεως κακουργήματα απερίγραπτα και ανερμήνευτα.

Τέλος μετά τριετή αγώνα η Πρωσσοτσιάνη ιδρύσατο εκ βάθρων Νηπιαγωγείον, Δημοτικήν σχολής και Ελληνικήν, α φιλοτίμως λίαν, τανύν διατηρεί, της ευαρίθμου εκεί μενούσης βουλγαρικής μερίδος, διατηρούσης απλούν γραμματοδιδασκαλείον.

Η ενίσχυσις των εν Πρωσσοτσιάνη ελλ. Εκπαιδευτηρίων, ικράτυνε και τα εν Πλεύνη επίσης ημέτερα υπέρ των οποίων, αξιεπαίνως ηγωνίσαντο οι κ.κ. Μπαλαμπάνης μετά της φιλομούσου συζύγου του και ο αιδ. Παπα Χρήστος ο εξ Ολύμπου, μετά του αδελφού του Χρήστου, αόκνω επιμελεία των οποίων ηγέρθη και ναός εκ θεμελίων, αρπαγέντος του υπάρχοντος υπό των βουλγάρων και υπό την κατοχήν αυτών έτι και νύν διατελούντος, τέλος  η Πρωσσοτσιάνη κατέστη η έδρα του εκεί ελληνισμού, ούσα ευθέτος εν τη περιφερεία Δράμας δια την θέσιν αυτής, ως η Αλιστράτη εν τη της Ζίχνης ».

 
Που βρίσκεται η Προσοτσάνη
greece_brown_glass

alt
Αποκτήστε το βιβλίο "Η Προσοτσάνη και η ιστορία της"
Τηλ. παραγγελίας: 2522023480

Kodikas_Prosotsanis_02

Αποκτήστε το Βιβλίο Σπαράγματα του Κώδικα Προσοτσάνης
Τηλ. παραγγελίας: 2522023480

stamps

Συλλεκτικά γραμματόσημα του Συλλόγου

youtubelogo
κλικ εδώ για video


facebook